Trẻ sơ sinh cần được tiếp xúc một cách an toàn với môi trường xung quanh để đảm bảo sức khoẻ và phát triển đầy đủ. Vì vậy, lần đầu sinh nở ắt hẳn sẽ khiến mẹ thấy áp lực và bối rối không biết chăm sóc trẻ sơ sinh như thế nào cho đúng. Những tip nhỏ sau đây sẽ giúp mẹ chăm con hiệu quả từ A đến Z. Theo dõi ngay nhé!
1. Bí quyết chăm sóc trẻ sơ sinh 0 – 6 tháng tuổi từ A đến Z
Nằm lòng những bí quyết sau đây sẽ giúp mẹ chăm sóc bé yêu luôn khỏe mạnh và phát triển tốt:
Đóng bỉm phù hợp cho bé sơ sinh
Mỗi giai đoạn phát triển của trẻ sẽ cần dùng những loại tã bỉm khác nhau để đáp ứng nhu cầu vận động và kích thước của trẻ. 3 tháng đầu mẹ nên dùng miếng lót hoặc tã dán, trong khi trẻ trên 3 tháng thường ưu tiên dùng tã quần hơn.
Bên cạnh đó, mỗi loại bỉm này cũng sẽ có những lưu ý khác nhau về cách đóng bỉm. Vì vậy, mẹ cần nắm được cách đóng bỉm cho trẻ sơ sinh đúng để bé yêu luôn được thoải mái.
Đóng bỉm đúng cách là một trong những “bài học” đầu tiên mà mẹ mới nên chuẩn bị trước khi sinh con
Chăm sóc rốn cho bé sơ sinh
Dây rốn của trẻ sẽ khô và rụng tự nhiên vào 1 – 3 tuần sau sinh. Mẹ cần đặc biệt chú ý chăm sóc phần rốn nhạy cảm của bé để đảm bảo các hốc rốn khô và dây rốn rụng tự nhiên mà không có bất kỳ tổn thương nào:
- Vệ sinh vùng rốn một lần/ngày, chú ý không đụng nước mà chỉ lau khô nhẹ nhàng bằng bông gòn/khăn mềm. Tránh dùng nước thơm, dầu gội tắm hoặc rắc bột vào vùng rốn và xung quanh rốn của bé.
- Bảo vệ vùng rốn của trẻ bằng cách sử dụng miếng lót hoặc tã dán có rãnh rốn, rửa tay trước khi tiếp xúc với rốn, hạn chế va chạm vùng rốn.
Nếu mẹ “tập đầu” chưa biết phân biệt giữa miếng lót và tã dán cho trẻ sơ sinh thì hãy tham khảo ngay tại bài viết Tã dán khác miếng lót như thế nào để hiểu rõ hơn nhé!
Chăm sóc da cho bé sơ sinh
Làn da của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương nên mẹ cần chú ý:
- Chọn quần áo, chăn gối và tã bỉm có chất liệu mềm mại, thấm mồ hôi, đồng thời giặt giũ và thay tã thường xuyên.
- Chọn các loại sữa tắm, dầu gội, nước giặt xả có thành phần dịu nhẹ, an toàn, phù hợp với sinh lý của da bé. Nhiệt độ nước tắm gội khoảng 36 – 380C là thích hợp.
- Tránh cọ xát, giữ vùng cổ, nách, bẹn và các vùng khớp chân tay, của trẻ luôn sạch sẽ, khô ráo.
- Bôi kem dưỡng da ở những vùng da khô, dễ bị bong tróc cho bé.
Tiêm phòng đầy đủ cho bé sơ sinh
Tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch tạo hệ miễn dịch thụ động cho trẻ sơ sinh chống chọi với những tác nhân gây bệnh nguy hiểm bên ngoài. Mẹ cần chú ý các mũi tiêm quan trọng sau:
- Vaccin phòng viêm gan B, lao, bại liệt (IPV), thuỷ đậu;
- Vaccin MMR phòng sởi-quai bị-rubella, thương hàn;
- Vaccin phòng bạch hầu-ho gà-uốn ván, Haemophilus Influenzae và phế cầu gây viêm màng não mủ, viêm họng, viêm phế quản, viêm phổi;
- Vaccin phòng não mô cầu và viêm não Nhật Bản.
Theo dõi thân nhiệt cho bé sơ sinh
Một thay đổi nhỏ về nhiệt độ cũng khiến có thể khiến trẻ sơ sinh bị ảnh hưởng rất nhiều về sức khỏe. Vì vậy, mẹ nên sắm sẵn nhiệt kế ở nhà để tiện theo dõi thân nhiệt của trẻ. Nhiệt độ bình thường của trẻ sơ sinh là 36,5 – 37,50C:
- Nếu thấp hơn mức này, mẹ cần ủ ấm cho bé ngay.
- Nếu cao hơn 37,50C, mẹ nên bỏ bớt chăn mền, quần áo, mũ, bao chân tay; cho con bú sữa/uống thêm nước và theo dõi nhiệt độ của con thật kỹ.
- Trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi có dấu hiệu sốt trên 380C cần được đưa đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.
Trẻ sơ sinh cần được chăm sóc da và theo dõi nhiệt độ thường xuyên
2. Lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh theo từng tháng tuổi
Ở mỗi giai đoạn phát triển, trẻ thường có các đặc điểm khác nhau đòi hỏi mẹ cần biết và điều chỉnh cách chăm sóc sao cho phù hợp:
- Trẻ từ 0 – 3 tháng: Giai đoạn này trẻ chủ yếu chỉ dành thời gian để ăn và ngủ. Vì vậy mẹ cần chú ý thay tã cho con thường xuyên, đảm bảo con ngủ ngon giấc và cho con tắm nắng thường xuyên để bổ sung thêm Vitamin D.
- Trẻ 3 – 4 tháng: Trẻ trên 3 tháng bắt đầu tập lẫy, lật và hoạt động nhiều hơn. Giai đoạn này mẹ cần tương tác với bé nhiều hơn, dạy bé tập lẫy và đảm bảo không gian của bé an toàn.
- Trẻ 4 – 6 tháng: Đây là độ tuổi trẻ có thể bắt đầu sử dụng thức ăn dặm. Tuy nhiên việc ăn dặm sớm hay muộn còn phụ thuộc vào nhu cầu của từng bé. Sữa mẹ hoặc sữa công thức vẫn sẽ là nguồn dinh dưỡng chính cho trẻ trong năm đầu tiên.
Mẹ cần điều chỉnh cách chăm sóc theo từng giai đoạn phát triển của trẻ
6 tháng đầu đời là khoảng thời gian tạo nền tảng phát triển khoẻ mạnh cho trẻ. Hy vọng những tip chăm sóc trẻ sơ sinh từ 0 – 6 tháng trên đây sẽ giúp các mẹ lần đầu sinh nở chăm con dễ dàng hơn.